Хĕн-хур айĕнче :: Кил-йышне çăлма


Вилмест халĕ вăл тăван аллинче...

 

Мики

Сан йышна çеç мар, тата ик çынна —

Кĕслеç Юксарпа Кĕсле Энтрине

Ăсатнă паян салтаксем тытса;

Ирпе, сан йышпах, янă вĕсене.

Пĕлетне, тусăм, эп хам та аран

Алла лекесрен ĕлкĕртĕм тарса.

Ялти эсрелсем тытса парасран

Çӳретпĕр ак халь вăрттăн, сыхланса...

 

Лярук

Ай-ну салтаксем, усал кашкăр май,

Чĕтретрĕç яла шăпах виçĕ кун...

Пĕр хĕрĕх çынна ислетрĕç, ай-ай!

Каллех таврăнсан — юлмасть чĕрĕ чун!

Арçын ялта çук халь. Пурте вăрманта.

Çӳретпĕр тарса унта та кунта.

 

Чакка

Ну, çирĕп пулăр... Çыртăр шăлсене!..

Итлеччĕ, Мики: пар-ха лашуна.

Часрах вĕçтерем кантур тĕрмине,

Пурне те çăлма хуратăп чуна.

 

Мики

Епле эс каян? Çук-тăр сан вăй-хал?

Кайма та унта хăрушă, ай-вай!

Унта вĕт салтак... таврипе — хурал...

Лашишĕн пулсан — утлан та, вĕç-кай...

 

Чакка

Хĕвел тухиччен çитеп-çитепех:

Пурне те çăлма пурнăçа хурам...

Лексен те лекеп — пĕтетпĕр пĕрлех...

Анчах лашăра мĕнле тавăрам?!

 

Мики

Хам пуç та шел мар, саншăнах пулсан!

Татах пĕр тиха юлать-ха хама...

 

Чакка

Юрать, ырă тус!.. Анчах чи малтан

Курасчĕ хамăн манми ачама...

 

Лярук

Ялтах вăл — куран... кай... пит ан хăра:

Кунта салтаксем халь çук-ха, ара...

 

Чакка

Нумай-и кунта апшур пуçĕсем!

 

Сасă

Паян кунта çук-ха, кайрĕçĕ вĕсем.

 

Чакка

Тул çутăличчен çитесчĕ-ха ман...

Тен, майлă пулсан, курăпăр кайран...

Ан манăр... — тесе васкарĕ Чакка.

Пĕр-ик самантран лаша ун — умра.

Утланчĕ ак вăл çӳрен ут çине,

Ыр сывлăх сунса, вĕçет ял енне.

 

Лярук

Çак таркăн пирки ĕнтĕ курмалла...

Хăтлантăр хĕлле. Ак халь — чăтмалла!

 

Мики

Эпир-и унта? Ан аташ, Лярук!

Саккунĕ!.. Саккун йĕркеллĕ пулсан,

Чакка та, пурте нимскер курас çук,

Асас çук ялта нимĕнле пуян...

Чăнах ку, Лярук, çавăн пек саккун:

Кам — муллă, пуян — ăнах пулăшать;

Пур пуçлăх улпут-пуянпа пĕр чун!

Кам чухăн, начар — вăл татах путать.

Шур юр пек таса, тĕрĕс-ха эс ху —

Таптать ак сана, сăхать пуян çын...

Анчах та ан чĕн, ан хирĕç, асту,

Хирĕçсен пĕтен, — ун майлă пур чин!

 

Выртма çыннисем тавлашрĕç чылай,

Калаçрĕс ирччен кашни харпăр май;

Тĕлĕнчĕç вĕсем Чакка чĕрринчен,

Пуплеççĕ апшур команди çинчен.

Анчах ак Мики нумай калаçмасть,

Ларать вăл çунан кăвайт çывăхне —

Хура куçсемпе вутта пăталать,

Тăсать пĕр юрра вăрах кĕвĕпе.

Хастарлăн янрать ун юрри-кĕвви,

Унпа сӳтĕлет пур хуйхă тĕвви:

 

Ĕнтĕ çил çавăрать, çил çавăрать,

Çĕмĕрт çеçки хăмлапа явăнать;

Шухăшламан чухне чунăм лăпкă,

Шухăш пусса килсен, пуç çаврăнать.

Ĕнтĕ пĕлĕт юхать, пĕлĕт юхать —

Çутă çăлтăрсене, ай, хупласа;

Ĕнтĕ тарăх килет, çилĕ тулать, —

Савăнăçсем кайрĕç, ай, саланса...

■ Страницăсем: 1 2