Пурăнас килет


«Эс арçын, арçын мар — халĕ эсĕ çур çын»,

Теейсе калэс пек, хурлас пек туйăнать.

«Пĕр çын мар халь — çĕр çын,

Пултăр кашни арçын,

Ун чухне тин кăна çĕнтерӳ тупăнать...»

 

Суранланнă питпе, суранланнă куçпа

Пăхаймастăн, тăван, хĕр çине, çын çине.

Каччă пулнă пуçпа, салтак пулнă пуçпа

Çапла юлтăм иккен пурăнма тĕнчене.

Çав асаплă ирпе калаçмарăм хĕрпе,

Тухаймарăм вăййа, юрлаймарăм юрра.

Курнăçмарăм кайран: ни ялта, ни уйра.

Тухса кайрăм килтен, тухса кайрăм ялтан,

Таврăнатăп ак халь шăп вунçичĕ çултан.

 

Кайкалаттăм яла,

Тухкалаттăм хире,

Шухăшлаттăм ялан

Тĕл пуласшăн хĕре.

 

Хĕрĕ кайнă юта,

Эпĕ юлнă ватта,

Хĕрĕн хĕрĕ ӳссе

Кайнă, теççĕ, качча.

 

Тантăшсем-тунтăшсем, тăвансем-пелĕшсем

Туй тапса, кин кĕртсе,

Кил тулли, çурт тулли ӳстереççĕ ача.

Кун иртет, каç килет,

Каç иртет, кун килет,

Атте панă кунçул, анне панă кунçул

Тем тесен те, тăван, питĕ хăвăрт иртет.

Килйышпа, кас-йышпа, ялйышпа йăпанма

Ĕçкĕре-çикĕре юрласа савăнма

Каçарсамăр, тăван,

Çавăрмарăм йăва.

Пĕлеймерĕм, куран,

Пĕр çĕрте пуранма.

Аннене хĕрхенсе,

Пурăнма вĕренсе,

Эп çӳрерĕм ялтан инçетре-инçетре.

Юррăма юрласа савăнса-хурпанса,

Кун ирттертĕм, тăван, çĕр çинче, пĕлĕтре.

Эп уксах, эп чăлах,

Тахçанхи ват хусах, —

Эп хусах пулнипе пĕтес çук çут тĕнче.

Шăпчăксем вăрансан, юррăмсем шăрансан,

Çĕмĕртсем-çеçкесем пĕр-пĕрне чуптусан,

Эп телейлĕ, тăван, чăлах мар эп, тăван,

Паттăр çын эп, тăван, çут тĕнче умĕнче.

Эп нихçан, çук, нихçан,

Ялйышран ютшăнман.

Тăванран, тус-йышран,

Эп тарман, уйрăлман.

Ютсене парăнман, ютсемпе хутшăнман.

Асапа парăнса, пуç усса пурăнса,

Ялйышсен, тăвансен,

Паттăрсен, тусăмсен,

Ялав пек ыр ятне çĕр çине ӳкермен, —

Инвалид эп тесе макăрса çӳремен.

Эп ялан çул çинче,

Çул çинче — çын çинче.

Юррăмсем-сăввăмсем

Тус-йышсен килĕнче.

Эп çитмен вырăнсем

Чăвашра пит сахал,

Ăçта пыр — тăван хир, ăçта пыр — тăван ял.

 

Каç пулсан каç выртма манăн çук-им туссем,

Ир тăрсан çăвăнма шăнкăрти çăлкуçсем,

Юрласа йăпанма уй-хирсем, улăхсем,

Шăрăхра уçăлма — вăрмансем-чăтлăхсем!

 

Çав-çавах тăван ял пуринчен хаклăрах.

Аппасен сăрисем ютринчен тутлăрах.

Çĕмĕртсен çеçкине çупăрлать çурхи çил.

Умăмра тăван ял, ăçтарах-ши ман кил?

Вăтанатăп пăхма тăван ялăм çине:

Улăштарнă ман ял хăй сăнне, хăй питне.

Палласа илме çук аппамсен урамне.

Чул çуртсем-керменсем тăм пӳртсем вырăнне.

 

Калаçса вырăсла,

Чăвашла калаçса,

Саламлаççĕ мана тантăшсем-пĕлĕшсем.

 

Те чăнах пĕлменрен,

Кайманран-килменрен,

Паллаймаççĕ иккен ваттисем-вĕттисем.

 

Халь туртса çурасла

Туллашса-ятлаçса

Кĕтсе илчĕç мана хамăр ял йыттисем.

 

Йытсемпе çапăçса,

Урам урлă каçса,

Эп шаккатăп хуллен хам аппам алăкне,

Курнипе шăллĕне

Сывлаймасть, пӳлĕнет,

Ним тума пĕлменрен тӳрлетет явлăкне.

 

Калаçать ман аппа макăрса-хурланса,

Юмаххи ун юхать шăранса-юрланса.

Эсă килтĕн, Валя, ман хăçан килĕ-ши?

Е чăнах, чăн-чăнах, çулăмрах çунчĕ-ши?

 

Кăмрăкланчĕ пулсан вăрçăра, çулăмра,

Кĕл пулса-çĕкленсе ăçталла вĕçрĕ-ши?

Эсĕ килтĕн, Валя, ман хăçан килĕ-ши?

Тĕл пулса, чуптуса, ытамне илĕ-ши?

 

Пурăнасчĕ тесе, çынсем пек ăшăра

Çамрăк чух курманне,

Çут тĕнче ыррине,

Кураясчĕ тесе, мăшăрпа ватлăхра,

Минтере йĕпетсе,

Чĕрене типĕтсе,

Эп кĕтетĕп çаплах йыснуна, мăшăра.

 

Ну, кĕрер-ха пӳрте,

Сăра çук-и пирте,

Тет аппа, хытарса, çемçетсе кăмăлне.

 

Пĕр кĕрет чăлана,

Пĕр сикет сакайне —

Хăналас йăлана

Вĕрентсеччĕ анне.

Эпĕ чирлĕ, аппа,

Ĕçейместĕп, аппа,

Эс, аппа, ман валли «аншарли» ан шыра.

 

Чир-чĕрпе кĕрешсе,

Вилеме çĕнтерсе,

Астивместĕп эрех, тутанмастăп сăра.

Курма çеç, савма çеç килтăм эпĕ яла, —

Те пулать, те пулмасть тепер хут килесси.

Суранлантăм пулсан, çамрăкла-ачалла,

Çăмăл мар пуль, аппам, çĕр çинче çӳресси, —

Улăпла сывлăха каялла илесси.

 

Эпĕ çырнă сăвва, эп хайланă юрра

Ан тирке, вулакан, ытлашши салхуран.

Мана лекнĕ суран, сана лекнĕ сурэн —

Сăввăма-юррăма суранлатрĕ, куран.

 

■ Страницăсем: 1 2 3 4 5 6 7

add comment Çĕнĕ комментари хуш


Ят:
Хăвăр шухăша çырса пĕлтерĕр:

Ă ă Ĕ ĕ Ç ç Ÿ ÿ Ӳ ӳ « ... »
Хаклав:
Шухăшĕ:
Чĕлхе илемлĕхĕ:
Содержанийĕ: