Чухăн çын пурăнăçĕ — хирти мулкач пурăнăçĕ


Мункун çитсе килчĕ,

Ĕçме-çиме пĕтсе килчĕ,

Вут-шанкă çывăхарса çитрĕ.

Пуртă илтĕм, çумма чикрĕм,

Хуншур çулĕпе вăрмана кайрăм.

Вăрмана çитрĕм — каç пулчĕ.

Вăш-вăш-вăш çил вĕрет,

Йывăç тăррисем каш-каш-каш.

Çурхи çил — сивĕ çил,

Сивĕ çил те шĕвĕ çил,

Шĕвĕ çил те шерпет мар,

Çтан кĕрет, çавăнтан чĕптет.

Ах тумаша! Мĕн тăвас?

Ăшăнас тетĕп — вуттăм çук,

Чĕркенес тетĕп — тумтирĕм çук,

Киле каяс — çул-йĕр çук.

Уй куçлă, вăрман хăлхаллă.

Эпĕ асапланнине те вăрман илтрĕ:

Сассине пачĕ — самая килчĕ.

Савăнтăм кайрăм — патне пытăм.

Патне пырсан та — пӳрт пулмарĕ:

Ват юман ăшĕнче калаçать,

Çын евĕрлĕ калаçмасть.

Кĕрес тесен — алăк çук,

Савăнас тесен — паллашу çук.

Итлеп-итлеп хам сассине,

Çынăн евĕрлĕ сасă мар.

Куç курать те — шăл витмест.

Утне çитмен туртине —

Чун кутнипе чун хутрăм.

Умра юманăм, алăра пурттăм.

Юмласа пăхрăм, юмана çапрăм —

Юман çурăлса шатăртатса кайрĕ,

Арçури тухса ӳкерсе кайрĕ,

Пĕтĕм вăрман кашласа кайрĕ.

Çанталăк питĕ тĕттĕмленсе килчĕ,

Куç-пуç шарса кайрĕ.

Сехре хăппи — Ехрем кĕсри.

Сехрем хăрнипеле сивве шăнни

Хамăн таçта тарса кĕчĕ,

Куç-пуç чарăлса кайрĕ.

Чухлама пуç тăнĕ çук,

Утса тухма халăм çук.

Икĕ пуслăх вăрманĕ çук,

Пĕр çĕклемелĕх шанки çук —

Çӳçĕме-пуçăма салатрĕ,

Çийĕпе-пуçăма хăвармарĕ.

Ун сикрĕм, кун сикрĕм,

Кума-кума хире тухрăм.

Уйăх çути çап-çутă,

Йĕри-тавра шап-шурă.

Хир качаки-мĕн курмарăм,

Шур хӳмене курах кайрăм.

Ялăм-йышăм ял тулли.

Килĕм-вутăм кил тулли.

Киле çитнĕ пулĕ терĕм,

Патне пытăм — нимĕн курмарăм,

Шуç тупанлĕ çул выртать,

Çулĕ çинче çурхи çурхах,

Çилçунатлă çуна ларать,

Çталла çил вĕрет, çанталла юхать.

Çуна çине ухах лартăм,

Çиле майлă вĕçтерех пуçларăм.

Туя тăрри — тумхах çул.

Алăри туям хуçăлах кайрĕ,

Хамăн ура тупань шăтах кайрĕ...

Вăл пулнă, ку пулнă,

Апла-капла нихăшĕ те пулман,

Тĕпсĕр-питсĕр хуплă пулнă.

 

1870-1890

add comment Çĕнĕ комментари хуш


Ят:
Хăвăр шухăша çырса пĕлтерĕр:

Ă ă Ĕ ĕ Ç ç Ÿ ÿ Ӳ ӳ « ... »
Хаклав:
Шухăшĕ:
Чĕлхе илемлĕхĕ:
Содержанийĕ: