Чӑн пулни

Иртнӗ ӗмӗрӗн сакӑр вуннӑмӗш ҫулӗсем. Кивӗ Чукал ялӗнчи пилӗк арҫын Самар тӑрӑхне кӑҫатӑ йӑвалама тухса кайнӑ та, уйӑх ытла унта ӗҫлесе пурӑннӑ хыҫҫӑн киле таврӑнаҫҫӗ. Ульяновскри автовокзал ҫумӗнчи кафере самаях пырӗсене хӗртнӗ хыҫҫӑн билет туянма касса патне пыраҫҫӗ.

— Вӑлатюк, пӑх-ха, пӑх: «Ульяновск — Кивӗ Чукал» маршрут уҫӑлнӑ! — тӗлӗнсе те савӑнса кӑшкӑрса ярать ҫулпа аслӑраххи. Унӑн юлташӗсем те хӑйсен ялне тӳрремӗнех автобуспа ҫитме май пурришӗн хытӑ хӗпӗртеҫҫӗ. Билет туянаҫҫӗ те, тепӗр ҫур сехет ытла вӑхӑт пуррипе усӑ курса каллех кафене кӗреҫҫӗ.

...Автобусра ҫывӑрсах каяҫҫӗ хайхисем. Тутлӑ тӗлӗксем курнӑ пуль, киле ҫитсен мунча кӗрсе тасалма, юратнӑ арӑмсене ыталама ӗмӗтленнӗ ӗнтӗ.

— Ҫитрӗмӗр! Кивӗ Чукал! — хыттӑн кӑшкӑрса пӗлтерет водитель. Пассажирсем тутарла калаҫа-калаҫа урама тухнине курсан, Кивӗ Чукал арҫыннисем те алӑк патне утаҫҫӗ. Анчах ӑҫта вӗсем? Пачах урӑх яла ҫитнӗ вӗт! Автобус остановки ҫине «Старые Чукалы» тесе ҫырса хунӑ пулин те, урӑлсах ҫитеймен арҫынсем хӑйсен ялӗ маррине ӑнкарса илеҫҫӗ-илеҫҫех.

— Эсир пире тӗрӗс мар илсе килнӗ! — хирӗҫме пуҫлаҫҫӗ водительпе.

Автобус шоферӗ мухмӑрлӑ ҫынсемпе тавлашса тӑмасть, вӑйпах хӑваласа антарать.

Хайхи пирӗн ентешсем ҫывӑхри лавкка патне пыраҫҫӗ те, кунта тӑракан ҫынсенчен хӑш ял пирки ыйтаҫҫӗ.

— Кивӗ Чукал, Ҫӗпрел районӗ! — хуравлаҫҫӗ тутарла, вырӑсла тата чӑвашла.

Тинех ӑнланса илеҫҫӗ пирӗн ентешсем Тутарстанри Ҫӗпрел районӗнче те Кивӗ Чукал ятлӑ ял пурине. Нимӗн те тӑваймӑн, халӗ мӗнле те пулин транспорт тупса хӑйсен ялне ҫитме тӑрӑшмалла. Юрать-ха, автобус водителӗ укҫа тӳлесен Шӑмӑршӑ ялне илсе ҫитерме пулать. Ҫапла ҫитсе ӳкеҫҫӗ Шӑмӑрша, район центрӗнчен ҫула май каякан транспортпа тӗттӗмпе яла та пырса кӗреҫҫӗ.

Ҫак историе Кивӗ Чукалта халӗ те кула-кула аса илеҫҫӗ. Пӗр пек ятлӑ ялсем ҫынна арпаштарма пултараҫҫӗ ҫав, уйрӑмах эрехпе минтренӗ пуҫ тавҫӑрса илейменни вӑрттӑнлӑх мар.

Тепӗр кулӑш та асӑма килчӗ. Вун-вун ҫул каялла Виҫпӳрт ялӗнчен Кивӗ Чукала хӗр килӗшме пынӑ.

— Маюк хӑрушӑ аван! — мухтанӑ хӑйсен хӗрне ашшӗпе амӑшӗ. — Ӗҫчен, сӑн-пичӗ те хӑрушӑ хитре!

Ҫак сӑмахсене илтсен виҫпӳртсем тӗлӗнсех кайнӑ. Хӑйсен хӗрӗ пирки мӗншӗн-ха «хӑрушӑ» тесе калаҫҫӗ?

Юрать-ха ку енчи калаҫӑва ӑнланаканни тупӑннӑ. Кивӗ Чукалта «хӑрушӑ» тени «питӗ аван, питӗ хитре» тенине пӗлтерет иккен. Ҫапла шӳтле-шӳтле чипер хӗре килӗшсе каяҫҫӗ, часах Виҫпӳртре ҫӗр ҫӗмӗрсе туй кӗрленӗ.

Ив.САЛАНДАЕВ