Электронлă вулавăш

— Хăйă тĕтĕмĕпе чыхăнать те каçăхсах каять. Кӳршĕсем ӳпке чирĕ, теççĕ... Манăн кăшт краççын илесчĕ, — терĕ хĕрарăм, типсе кайнă аллипе Укахви енне керенка хучĕсене хăюсăр тăсса.

— Эпир укçалла сутаканнисем мар, халĕ тахăш укçана илсен аван, пĕлме çук, Петте пек çакăнса вилме те пулать.

— Мĕнпе илмелле апла?

— Çăнăхпа.

— Пĕр кĕрепенкĕ краççыншăн мĕн чухлĕ кирлĕ вара? — ыйтрĕ хĕрарăм.

— Пĕр кĕрепенкĕ краççыншăн-и?.. Çеркки, эй, Çеркки! — кăшкăрчĕ Укахви, алăка уçса. — Пĕр кĕрепенкĕ краççыншăн миçе кĕрепенкĕ çăнăх кирлĕ!

— Кĕрепенкĕ краççыншăн-и? — шухăша кайса тăчĕ Çеркки, урапасем патĕнчи ĕçне пăрахсах сухалне шăлкаларĕ. — Пĕр кĕрепенкĕ краççыншăн тăватă кĕрепенкĕ çăнăх. Э, чим-ха, тăваттă мар, пиллĕк! Унтăн ан чакар.

— Ара, эсир турра пачах маннă иккен, çыннăн виçĕ хут тирне сӳсе илесшĕн, — терĕ хĕрарăм, пĕççине шарт çапса.

— Ку вăхăтра краççын шыраса пăх-ха. Ăçтан тупатăн? — пуçне чалăштарса йĕкĕлтерĕ Укахви.

— Краççынĕ мĕн вăл? Эсĕ ку вăхăтра тыррине тупса пăх-ха! Выçă ларатпăр-çке. Ай, тупата, тупата, эсир, икĕ ăçтиçук, çын мар иккен, йăлт шуйттана тухнă, çамкăрсем çине мăйрака шăтасси çеç юлнă. Халăх ылханĕ çиттĕр сире, асат хуçтăр, кукăрттăр! — терĕ тарăхса çитнĕ хĕрарăм пĕтĕм урам илтмелле янăракан сасăпа. — Чыхăнăр хăвăр краççынăрпа! Ай, тур-тур, çĕнĕ пуянсем епле пулса кайнă. Килĕр-çӳртăр çунса кайтăр, кĕлĕ çинче вĕлтĕрен ӳстĕр!

Çĕр çинче мĕнле кăна усал сăмах пур, пурне те аса илсе ылханса утакан хĕрарăм сасси чылайччен янăраса тăчĕ. Иртен-çӳрен çынсем ăна чарăнсах итлесе тăчĕç.

— Питлешме пĕлет тата апăрша, — терĕ Укахви нимĕн те пулса иртмен пек лăпкăн, вăл халăх вăрçса ылханнине куллен тенĕ пекех итленĕ, хăнăхса çитнĕ, çавăнпа та унăн кăмăлĕ пĕрре те пăсăлмарĕ.

Малалла Укахви пĕр ĕç те хушманнине кура Иркка кĕлетрен тухма хатĕрленчĕ, тусанланнă сăхманне шăлкаларĕ.

— Эсĕ кайрăн та-и? — терĕ Укахви. — Ĕçленĕшĕн сана пĕр премĕк памаллаччĕ. Акă, ме! — терĕ вăл, арча тĕпĕнчен саланма пуçланă премĕк илчĕ те ăна шăлсăр çăварĕпе вĕркелерĕ.

— Тавах, кирлĕ мар, — тесе кĕлетрен тухса утрĕ Иркка, çак лавккари япаласем çине, премĕк çине те, ылхан ӳкнĕн туйăнчĕ ăна.

 

3

Çĕрле кăпăш юр çуса кайнă хыççăн Ирккана шап-шурă хирте утма питĕ çăмăл, такам хыçалтан ачашласа тĕртсе пынă пекех туйăнать, ещĕкре кăранташпа ручка шăлтартатса пырать. Çул хĕрринчи, пĕлтĕрхи хыт хура тавра шăшисен çинçешке йĕрĕсем пур, хутран-ситрен çул урлă каçнă мулкачсем хывнă сукмаксем те палăраççĕ Иркка утать, утать те чарăнса тăрать, амăшĕ йыт-качакаран сыхланма панă шĕшкĕ туйипе юр çине хăйĕн ячĕпе хушаматне çырса хăварать. Çилсĕр çанталăк янкăр уяр, кăвак тӳпе хĕрринче кăна супăнь кăпăкĕ пек шурă пĕлĕтсем хăпарса тăраççĕ. Кăпăк пек тенĕрен, Иркка кĕпе çумалли кункăра çинче супăнь кăпăкĕ хăпарса тăнине астусах каймасть. Халĕ кĕпе-йĕме супăньпе çумаççĕ, кĕл шывĕ тултарнă хуранта вĕретеççĕ те çырма хĕрринчи юман килĕре кисĕппе кивеççĕ. Иркка килтен мăян çăкăрĕпе çĕр улми шӳрпине хырăмĕ панк туличченех çисе тухнă, йӳçенкĕ апат кăкăрне хĕртет, анчах çамрăк ачан нимле инкеке пăхăнман хăйĕн хаваслăхĕ пур: шурă юр çинче хавасланса чупас, выртса йăваланас килет. Юр пĕрчисем çинче вылякан хĕвел пайăркисем куçа йăмăхтараççĕ. Иркка хăй епле утнине сисмерĕ те, пилĕк çухрăмри вулăс ялне пырса та çитрĕ. Шкула кĕрес чухне çиелтен çыхнă тутăрне салтса сумкине чикрĕ, крыльца çинче тăпăр-тăпăр сиккелесе, çăпатисем çинчи юра силлерĕ. Шкулта ача-пăча сасси илтĕнмест-ха — Иркка ыттисенчен иртерех çитнĕ. Кĕç пысăк çурт хурт вĕлли пек сĕрлеме тытăнчĕ. Аслăрах классенче вĕренекенсем пĕр-пĕринпе лăпкă калаçса иртеççĕ, кĕçĕн класрисем алăка яри уçаççĕ те вăл туртăнса хупăнасса кĕтсе те тăмаççĕ, вирхĕнсе кĕрсе каяççĕ, пĕрне-пĕри тĕрткелесе те чышса илеççĕ. Чикеленсе кайни макăрма ĕлкĕреймест, сиксе тăрать те хăйне ӳкернине хӳтерсе каять.

Иркка, Изотов тимĕрçĕ хĕрĕ Маня килессе кĕтсе, алăк патĕнчен инçе каймарĕ, стена çумне тайăнса тăчĕ. Маня, пысăк вырăнти çын — вулăсри ĕç тăвакан комитет председателĕн хĕрĕ, халĕ сăмсине каçăртма та пултаратать, хăйĕн çывăх тусĕ çапла пулса каясран Иркка питĕ шикленет. Маня килсе кĕчĕ, унăн тумĕнче те, сăнарĕнче те чаплă çын ачи пулни сисĕнмерĕ, çийĕнче хура çитсăпа туллатнă ĕлĕкхи кĕрĕкех, пăхасса та ĕлĕкхи пекех пăртакçă куларах, тутин икĕ хĕррине икĕ путăк хăварса, пăхать.

— Эпĕ сана кĕçĕр тĕлĕкре те курнă, иккĕн çырма хĕррипе пыратпăр пек, шапа шыва сикрĕ те пире хăратрĕ пек, — тесе Маня Ирккана хул хушшинчен тытрĕ те, вĕсем коридор тăрăх хуллен утрĕç.

Иркка халиччен хăйсен шкулĕнче вĕренекен ачасене — аслă класрисене те, кĕçĕн класрисене те — паллатчĕ, анчах халĕ, вышеначальнăй училище уçнăранпа, палламан ачасем питĕ нумай. Акă çитĕнсе çитнĕ икĕ хĕр ыталанса пыраççĕ. Вĕсенчен пĕри, йĕкĕр хура çивĕтлĕскер, Ирккапа Маня çине авмак куç харшисем айĕнчен пăхса:

— Асту-ха, — терĕ хăйĕн юлташне, епле хитре хĕр ачасем, иккĕшĕ икĕ сăнлă пулсан та, йĕкрешсем пекех тату сӳреççĕ — шыв сапса та уйăрас çук. Пĕрне паллатăп-ха: вăл Изотов хĕрачи. Сана мĕнле чĕнеççĕ? — терĕ вăл, Иркка çине пиçсе çитнĕ çĕмĕрт пек хура куçĕпе пăхса.

— Ира Станкова, — терĕ Иркка, палламан çын умĕнче вăтанаканччĕ, халĕ хăйне хăюллă тытрĕ, мĕншĕн тесен йĕкĕр çивĕтлĕ хĕр ăна питĕ ырă кăмăллă çын пек туйăнчĕ.

— Эпĕ сирĕнпе калаçăп-ха, юрă та вĕрентĕп, — терĕ те пысăк хĕрача, юлташĕпе малалла утнă май Иркка çине тепĕр хут çаврăнса пăхрĕ.

Маня каласа панă тăрăх, вĕсемпе паллашнă хĕре Липа Халапсина тесе чĕнеççĕ. Унăн ашшĕ вулăс ялĕнче врачра ĕçлет. Маня калас сăмахне каласа та пĕтереймерĕ, вĕсене ик енчен хăйсем пек пĕчĕк те шавлама юратакан хĕрачасем хупăрласа илчĕç.

— Эсĕ, Иркка, шкула килнĕ чух уйра кашкăр курмарăн-и? — ыйтрĕ тачка туталлă Зоя.

— Çук. Эсĕ куртăн-им?

— Эпир ял пахчисем хыçĕнче икĕ сăрă кашкăр куртăмăр.

— Чăнах-и? — чарăнса тăрсах ыйтрĕ Иркка.

— Чăнах пулмасăр, — хăйне нумай пĕлнĕ пек тытса каларĕ Зоя.

— Тукмак хӳресем кăçал питĕ ашкăнса кайнă. Халĕ вĕсем выльăхсене тулаççĕ, малашне çынсене те тапăнĕç. Хăвалăх ялĕнче пĕр çĕр хушшинче тăватă сурăх пăвса пăрахнă, тет, Çатра ял çыннине уй варринче çисе янă, çăпата сырнă урисем çеç юлнă, тет. Сана та пĕрре тукмак хӳре шăл хушшине хĕстерĕ-ха.

— Кашкăр ман пеккине тивмест, — терĕ Иркка, лешĕ суйнине сиссе.

— Мĕншĕн ара?

— Эпĕ ырхан.

— Кашкăра шăмă çеç кирлĕ.

— Ан суй! — Иркка ачасем хушшинчен тухрĕ те Маньăна аллинчен хытах сĕтĕрчĕ. — Каяр!

Кашкăр çинчен юптарнине Иркка хăйсен ялĕнче те нумай илтнĕ. Вăл халăх хушшине таçтан килсе кĕчĕ те ерекен чир пек сарăлнăçем сарăлса кайрĕ, ытти юмахсене хурал пӳртĕнчен те, улахсенчен те сирпĕтсе кăларчĕ, хăй пĕр-пĕччен тăрса юлчĕ. Кашкăр çинчен мĕн çеç калаçмаççĕ-ши? Тихха Натюкĕ таçтан пĕр юмах илтнĕ. Пĕр карчăк пӳрчĕ умĕнче темиçе çĕр хушши ватă кашкăр сыхласа ларнă, тет, вара карчăка тăр кăнтăрлах ярса илнĕ те шари çухăртсах вăрманалла илсе кайнă, тет.

Иркка, хăйĕн кăмăлне лăплантарас тесе, хăрушă юмахсене пĕтĕмпех манма тăрăшрĕ, анчах малтанхи урокрах, арифметика вĕреннĕ чухне, учитель тĕслĕхре кашкăрсене асăнчĕ.

— Эсир итлесе ларăр та шутласа кăларăр, — терĕ вăл ахаль те пĕр пĕрчи уйрăлми яка выртакан хура çӳçне турапа тураса. — Çурçĕр тĕлĕнче виçĕ кашкăр яла пырса кĕнĕ, виçĕ килкартине тапăннă, пĕри икĕ путек те пĕр сурăх пăвнă, тепри...

Ирккан пĕтĕм ӳт-пĕвĕ сивĕ шывпа сапнă пек çӳçенсе илчĕ, вăл, итлеме пăрахса, сумкинчен доска кăларчĕ те ун çине тем те пĕр ӳкерме тытăнчĕ, шухăшне таçта та салатса ячĕ, инçетре çӳрекен Лисука, вăл ăна ачашласа пăхнине аса илчĕ, чунĕ эрленнипе макăрас килчĕ.

Паянхи уроксенче вăл пархатар курмарĕ, кашкăр юмахне пуçласа янă Зойăна ылханса ларчĕ, малашне килĕпе шкул хушшинче кулленех каллĕ-маллĕ çӳресси хăратрĕ, килне таврăннă чухне çул çинче кашкăр сиксе тухассăнах туйăнчĕ. Хайхи иртенпе кĕтнĕ юлашки шăнкăрав сасси коридор тăрăх шăнкăртатса иртрĕ, ачасем пурте харăс сиксе тăчĕç, арçын ачасем мулкач çĕлĕкĕсене тăхăнчĕç, хĕрачасем тутăрĕсене çыхрĕç. Иркка хăйпе пĕрле юнашарах тухса тăнă Маня çине тем ыйтнă пек именсе пăхса илчĕ, лешĕ;

— Иркка, атя пирĕн пата! — терĕ ăна.

— Юрать! — терĕ Иркка, çав самантрах унăн салху шухăшĕ те, ывăнни те йăлтах иртсе кайрĕ.

Вĕсем, пĕрне-пĕри алăран тытса, урам тăрах сике-сике чупрĕç, пĕр хутлă хĕрлĕ чул çурт умĕнче чарăнчĕç. Пӳрт умĕнче çаралса юлнă сирень тĕмĕ ăшĕнче хĕвел анас умĕн çерçи ушкăнĕ чĕриклетет, çул хĕрринчи çӳп-çап çинче кăсăясем хӳрисене вылятса чупкалаççĕ. Вулăсри ĕç тăва-кан комитет председателĕ Изотов чăпта хуçин çуртĕнче пурăнать. Пырса кĕрсенех, Изотов арăмĕ, Татьяна Николаевна, сарлака хулпуççиллĕ хĕрарăм, Ирккан шурă пир сумкине тĕпелти пăтаран çакрĕ те хăйне çĕклесе илчĕ;

— Каçченех кашта çӳлĕш тенĕ пек, хăвăрт ӳсетĕн эсĕ, — терĕ вăл, ăна тӳрех пукан çине пырса лартрĕ. — Хывăнăр та апат çиме ларăр, касăлса çитрĕр пулĕ.

Татьяна Николаевна сĕтел çине икĕ турилкке пăсланса тăракан шӳрпе пырса лартрĕ, икĕ татăк çăкăр хучĕ. Шӳрпине тăварлă типĕ пулăпа пĕçернĕ, анчах шӳрпи ытла тăварлах мар. Хырăмĕ питĕ выçса çитнĕ пулин те, Иркка типтерлĕ пулма тăрăшрĕ, кашăкри шӳрпене пĕр хыпса çăтса ямарĕ, хуллен сыпа-сыпа, тутине пĕркелесе çирĕ, нумайранпа тутанса курман çăкăр вара пĕтĕм ӳт-пĕвне вăй кĕртрĕ. Татьяна Николаевна килти пурнăç çинчен тĕпчесе ыйтсан, Иркка хăйсен пурнăçĕ татăлса каяс çĕрĕк çип пек тăсăлни çинчен пĕр сăмах та калас темерĕ, «чипер-ха, чипер», тесе кăна пычĕ.

— Кашкăрсем нумай тесе калаçаççĕ, анне, — терĕ Маня.

— Сире тивмĕç.

— Ирккана яла çӳреме хăрушă.

— Иркка пирĕн патра пурăнтăр, — терĕ Татьяна Николаевна, хăй икĕ курка чей лартрĕ, иккĕшне те пĕрер катăк сахăр пачĕ.

— Халĕ ĕнтĕ урамра çӳрĕр, транкки-транкки сиккелĕр, — терĕ Татьяна Николаевна, ачасем сĕтел хушшинчен тухсан.

Тăкăрлăкпа нумаях та утманччĕ, ачасем умне Атăл та, унăн леш енче хуралса ларакан вăрман та килсе тухрĕ. Атăл кăвак кĕленче айне кĕрсе выртнă пек пăрланнă, анчах тӳпе çине пăхса выртма унта-кунта хăй валли уçă шăтăксем хăварнă, халĕ вĕсенчен тĕтре хăпарать. Атăл çинчи кăпăш юра çил шăлса тасатнă, шыв хĕрринчи хăвалăхсем тĕлне кĕрт хĕвсе хăварнă.

Маня Ирккана икĕ хутлă чул çурта илсе кайрĕ. Ун çине пукан çӳллĕш саспаллисемпе «Халăх çурчĕ» тесе çырса хунă. Барон фон-Зинберген çуртне Иркка пĕрре кăна мар курнă, ашшĕ тĕрмере ларнă чух апат илсе килнĕ, анчах ун çине вăрах пăхса тăма хăранă, килкартинче йытă сăнчăрне чăнкăртаттарни илтĕннĕ.

Иккĕш яр уçă тăракан чĕнтĕрлĕ тимĕр хапхаран кĕчĕç. Хура сăранпа тыттарнă пысăк та йывăр алăка уçсанах, Иркка умне анкарти пек сарлака пӳлĕм тухса тăчĕ. Никам та çук, тĕрĕллĕ урай тăрăх утнă чух ура сасси янăраса каять. Чечеклесе илемлетнĕ çӳллĕ мачча çинче утмăлтурат çакăнса тăрать, унăн турачĕсем çине тĕрлĕрен кĕленче теттесем çакса тултарнă, анакан хĕвел çутинче вĕсем симĕс-кăвак, хĕрлĕ-кĕрен тĕссемпе ялтăраççĕ.

— Ку мĕн? — терĕ Иркка, тĕлĕнмелле туратсем еннелле аллине тăсса.

— Барон пурăннă чухне вĕсем çинче çуртасем çуннă, — терĕ Маня, хăй ниçта та чарăнса тăмарĕ, авса тунă пукансен хĕррипе малалла утрĕ.

Пысăк пӳлĕмри шăплăха хăваласа кăларнă пек, çӳлти хутра рояль сасси кĕрлерĕ, унтан пĕр ушкăн çын пĕр харăс юрлани илтĕнсе кайрĕ.

Пĕр пӳлĕмрен халăх кĕпĕрленсе тухрĕ, варринче Маня ашшĕ Изотов утса пырать, хура та çăра мăйăхне ик еннелле тăсса пĕтĕрнĕ, салтак шинелĕнчен çĕлетнĕ пиншакне йӳле янă. Аслă классенче вĕренекен арçын ачасемпе хĕрачасем унпа пĕрле леш малтанхи пысăк пӳлĕме пырса кĕчĕç; вĕсем хушшинче кăмăллă Липа Халапсина та пур.

— Юлташсем! — терĕ тимĕрçĕ лаççи шавĕнче хытă калаçма вĕреннĕ Изотов, пӳлĕм варрине пырса тăрса. — Эпир ытла тĕттĕм пурăнатпăр, савăнма вĕренсе çитмен. Пирĕн кĕрлеме те шавлама халĕ лайăх çурт пур. Çĕнĕ çул тĕлне спектакль лартасчĕ, хамăр сцена çинче выляма пĕлнине кăтартасчĕ. Вырăсла пьеса пур акă, — Изотов кĕсйинчен сарă кĕнеке туртса кăларчĕ. — Ăна кам чăвашла куçарма пултарĕ-ши?

— Липа Халапсина! — терĕ пĕр хĕрача сасси, ун хыççăн ытти сасăсем те янăраса илчĕç:

— Халапсина!

— Пултарать!

— Вăю пур пек-и, Липа? — терĕ Изотов.

— Пĕлмен çĕрте атте пулăшĕ, — терĕ Халапсина, кĕнекене Изотов аллинчен илчĕ те хул хушшине хĕстерчĕ.

— Пьеса пулĕ, артистсем тупăнĕç. Халех пирĕн сцена тума тытăнмалла. Пуртă-пăчкă илсе килтĕр-и? — терĕ Изотов.

— Илсех килтĕмĕр! — терĕç темиçе арçын ача. Изотов халăхпа пăртакçă калаçса тăнă хыççăн пысăк пӳлĕм алăкĕ яри уçăлса кайрĕ, сивĕ сывлăш урай тăрăх упаленсе кĕрсе тулчĕ, тăрăхла хăмасене икĕ пуçĕнчен йăтса кĕрекен арçын ачасемпе хĕрсем хушшинче юрлани те шавлани илтĕнчĕ, каярахпа пăчкăпа сава сасси çӳлти хутра халĕ те кĕрлекен рояль кĕввине хупларĕ. Ирккапа Маня мĕнле кăна тăрăшсан та халăх хушшинче кирлĕ ĕç тупаймарĕç, каллĕ-маллĕ чупса çӳресех чылай вăхăт иртсе кайрĕ, аслă пӳлĕме каçхи тĕттĕм кĕме пуçларĕ.

— Атте патне кĕрсе тухар, — терĕ Маня, Ирккана коридор тăрăх илсе кайрĕ, урайĕнче тапак мăкăрлантарса ларакан çынсем патĕнчен иртрĕç, вĕсен урисем урлă каçса, кĕленче хăлăплă алăка уçса кĕрсе кайрĕç.

— Сире мĕн кирлĕ? — тесе ыйтрĕ, çилли хăй ачи умĕнче те иртсе кайман хулăн сассипе Изотов.

— Ним те, — терĕ Маня.

Ашшĕ урăх пĕр сăмах та каламаннине кура Маня Ирккана çавăтсах юнашар пӳлĕме тухрĕ, урайĕнче купипе выртакан хутсене ухтарма тытăнчĕ. Иркка кунта та хăйĕн яланхи йăлине пăрахмарĕ: пурне те пĕлесшĕн пулчĕ.

Иркка алăкран кĕнĕ чухнех Изотова хирĕç пукан çинче ларакан çынна асăрхарĕ. Пăхма чаплах мар, ахаль кăна хура пиншак тăхăннă пĕр хĕрĕх çулхи çын тилмĕрсе пăхса ларать, ĕнтĕ ĕç çукран мар, мĕн те пулин ыйтма килнĕ. Ăна Иркка пĕр çул каярах хăйсен ялĕнче курнăччĕ. Вăл ун чухне хура пичке турттарса килнĕччĕ, тикĕт сутатчĕ.

— Пĕтĕм халăх тарăхать, — тет çавă çын, — шутла-ха ĕнтĕ, кашкăрсем тăр кăнтăрла яла пырса кĕреççĕ, çын сехрине хăпартаççĕ.

— Эпĕ ялсенче кашкăрне мар, сукмакне те курман, — тет Изотов, нимĕн те ĕненменнине кăтартса, аллине сулать.

— Эсĕ ялта сахал пулатăн.

— Эсĕ мана кашкăр туласа пăрахнă пĕр-икĕ ĕне мăйракине илсе килсе кăтарт.

— Мăйрака çĕклесе çӳреме ухмаха тухман-ха, — тет сарлака янахлă этем, ним тума пĕлмен енне пукан çинчен сиксе тăрса, Изотов умне пырать.

— Мăйрака çĕклесе çӳресшĕн мар, пăшал ыйтатăн.

— Эпĕ хам валли кăна мар. Вулăсра сунарçăсен ушкăнĕ тумалла.

— Ахаль выртакан пăшал çук, — тет Изотов.

— Уесрен ыйт!

— Кай та ыйт ху, вара текех вăрмансенче кĕрлеттерсе çӳре! — тенĕ хыççăн Изотов сĕтел хушшинчен тухать те тавăлса çитнĕ çилĕллĕ сасăпа ыйтать: — Кама пересшĕн эсĕ? Кашкăра-и?.

Вăл çав самантрах юнашар пӳлĕм енне çаврăнчĕ те

— Маня, киле вĕçтерĕр! — терĕ.

Урамра ура сасси кăчăртатни янăраса тăракан лăпкă каç, Иркка кашкăрсем çинчен шухăшласа пычĕ, нумай çăлтăрлă таса тӳпе ăна яланхи пек савăнтармарĕ, Атăл леш енчи вăрманта та, хăйсен ялне каякан çул çинче те халĕ тукмак хӳресем шăлĕсене шатăртаттарса çӳренĕ пек туйăнать. Татьяна Николаевна ăна диван çине вырттарчĕ. Иркка, усал тĕлĕксем курас мар тесе, пуç çинчен витĕнесшĕн марччĕ, анчах кăшт кăна чакарнă лампа çути çывăрса кайма чăрмантарнă пирки кивĕ пальто аркипе хупăрлансах выртмалла пулчĕ.

Ят:
Хăвăр шухăша çырса пĕлтерĕр:

Ă ă Ĕ ĕ Ç ç Ÿ ÿ Ӳ ӳ « ... » —

Хаклав:

Шухăшĕ: --...вăйсăр...мухтамаллах   мар...вăйлă
Чĕлхе илемлĕхĕ: --...илемсĕр...чаплах   мар...илемлĕ
Содержанийĕ: --...ăшах...вăтам...тарăн