Ку ыйту ахальтен çуралмарĕ-ха ман. Чăваш наци конгресĕн сайтĕнче Чăваш Республикин тава тивĕçлĕ вĕрентекенĕ, ЧНКн вĕренӳпе ăслăлăх комитечĕн пайташĕ Геронтий Никифоров«Чăваш чĕлхин пуласлăхĕ мĕнле-ши?» статья пичетленĕ. Унта вăл тăван чĕлхемĕр пирки пăшăрханса çырать.
Чăваш чĕлхине ЮНЕСКО пĕтекен чĕлхесен шутне кĕртни паянхи кун вăрттăнлăх мар ĕнтĕ. Темиçе çул каялла ун пек хыпара тĕнче тетелĕнчи шырав тытăмĕсенчен пĕринче акăлчанла кăсăклансан кăна (хамшăн ют чĕлхепе шыраса пулăшаканни пĕр вăхăтра Шупашкар район хаçачĕн редакторĕнче ĕçленĕ Борис Чиндыков пулнăччĕ) ЮНЕСКО сайтĕнче кăна тупайнăччĕ.
Чăваш чĕлхине ЮНЕСКО çĕр чăмăрĕнчен çухалакан чĕлхесен шутне кĕртнĕ май «çакнашкал лару-тăрура шкулсенче чăваш чĕлхине вăй илтерсе, тымарлантарса вĕрентмелле пек пулса тухать», – тесе çырать маларах асăннă Геронтий Никифоров.
Вĕренӳ программине илес тĕк Геронтий Никифоров 9 класс пĕтернĕ хыççăн ачасене чăваш чĕлхипе пăрăнми йĕркепе (вырăсла каласан, обязательно) тыттарнине аса илет. «Патшалăх тĕрĕслевĕнче ачасем тăван чĕлхене чухланине, унпа çырура ycă курма пĕлнине, илемлĕ литературăри ĕçсене паянхи пурнăç пулăмĕсемпе çыхăнтарма пултарнине аван кăтартрĕç. Çакнашкал паха пулăмăн пĕлтерĕшĕ чăваш чĕлхине тытма суйласа илмелли экзамен шутне кĕртсен тӳрех чакрĕ. Суйласа илмелли предмет пулнă май ĕнтĕ чăваш чĕлхипе экзамен тытакансен шучĕ çулсерен чакса пычĕ», – пĕтĕмлетет чăваш чĕлхи вĕрентекенĕ.
Геронтий Никифоров кăçалхи лару-тăрăва тишкернĕ. Республикăри ял шкулĕсенче 9-мĕш класс вĕренсе пĕтерекенсенчен хальхинче 19 ача çеç чăваш чĕлхипе экзамен тытнă иккен. Ун пеккисем Етĕрне районĕнчи Пушкăрт шкулĕнче 3 ача тупăннă, Урпашра – тăваттăн, Палтайпа Пĕрçырланта – пĕрер, Муркаш районĕнчи Калайкассинче – çиччĕн, Атапайĕнче – иккĕн, Шурчара – пĕрре.
Унтан Чăваш Республикин тава тивĕçлĕ вĕрентекенĕ чăваш чĕлхи республикăра патшалăх чĕлхи пулнине манас марччĕ тесе каланă май ачасен тăван чĕлхе пĕлĕвне Чăвашра патшалăх шайĕнче тĕрӗслемесен тăван чĕлхесĕр тăрса юлмăпăр-ши, чăваш чĕлхине упраса хăвараймасан килес ăрусем мĕн калĕç-ши тесе чунне ыраттатать.
Editorial note: The publication of articles does not mean that the editorial board shares the opinion of its authors.
Çеçпĕлĕн "Чăваш арăмне" сăввине асаилĕр. Текех килĕшмеççĕ амаçынсен тăхăмĕсем чура лавне туртма. Чăвашлăха вĕсем нишлĕхпе çыхăнтараççĕ. Вăрçăран таврăннă нумай хĕрупраç Оргнабор урлă Крыма, Калининград тăрăхне кайрĕ: кильйыш çавăрма арçынсем çук, ялсенче ват хĕрсем вĕсемсĕр те нумай. Тулая каяканнисем халĕ те вырăссене, украинсене, эрменсене, тутарсене, еврейсене качча тухаççĕ. Хамăр çамрăк хастарсем те шкул пĕтерсен "коммунизм стройккине" тухса кайрĕç.
<<...Малтанрах кам сутса ярассине пӗлсе тӑрсан аван пулмалла....>>
Пĕлсе тăма питĕ çăмăл. Тăван чĕлхене кирек кам та "сутса яма" пултарать. Сутма пултарайман паттăрсене эп пĕлместĕп. Паллах, чикĕсем тĕрлĕрен. Пĕрне канихветпе илĕртни те çителĕклĕ. Теприне валли вара кермен, чаплă должность хатĕрлес пулать. Шутсăр тĕреклисене вара тĕрлĕрен репрессисемпе, тăванĕсене аманата илнипе, ачи-пăчине пайсăр хăварнипе тата ытти меслетсемпе хăратма тивет. Кунашкал пусăма чăтма пултаракан çынсем тĕнчере сахал.
Миккуль // 4292.84.0894
2015.07.05 11:13
Ӑнсӑртран и, ӑнсӑртран мар и, Agabazar текен чӑваш та йӗркеллӗ, пафоссӑр ҫыра пуҫларӗ. Пит те килӗшӳллӗ, аван. Кун пек малалла утӑмсем тума пулат тесе шутлатӑп. Сутакансене илес пулсан, вӗсем тӗнчипех йышлӑ. Пӗтӗм тӗнчери йӗркесӗрлӗх ҫавӑн пек сутӑнчӑксем вылявӗсемпе ҫыхӑннӑ.
Атила текенскер,
халлĕхе сире Акапасар текенскер нимĕнле сиен те туман, эсĕр ăна пĕлместĕр те.
Пĕлекен çын пирки элек сарни — ирсĕрлĕх!!!
Пĕлмен çын пирки ЭЛЕК САРНИ — çич-сакăр хут ирсĕрлĕх!!!
Кĕскен калас-тăк, намăса пĕлес пулать!!!
Миккуль // 4292.84.0894
2015.07.07 09:45
Agabazar текенскерне ҫапла каламха. Атилӑ ҫырни элек мар пулсан, фактсем илсе кӑтарт. Форума илсе кил чӑвашла поплекен ачусене, мӑнуксене. Хотя бы Мехел конкурсра юрлакансене кӑтарт.
Миккуль хоспочын,
эсĕр айăпсăрлăх презумпцийĕ çинчен илтнĕ-и?
Хÿтĕленекенĕн мар, айăплаканнин фактăсем илсе кăтартас пулать.
Никамăн та хăй тĕве мар иккенне иртен-çÿрен кашни йĕксĕк умĕнче ĕнентерсе тăма кирлĕ мар. Паллах, йĕксĕк марри умĕнче те унашкал ĕнентерсе тăмалла мар. Анчах ыйтăва çавăн еннелле çавăракан çын хăех йĕксĕклĕх еннелле сулăнать. Ку унăн суйлавĕ.