Кӑнтӑр Африка республикинчи Мпумаланга провинцинчи ҫамрӑк Сани Масилела 5 ачаллӑ 62 ҫулти Хелен Шабангу хӗрарӑма качча илнӗ. Ҫапла майпа 9-ти Сани тӗнчери чи ҫамрӑк упӑшка пулса тӑнӑ. Арҫын ача хӑйӗнчен нумай ҫул аслӑрах хӗрарӑма мӗншӗн качча илнӗ-ха?
Тӗрӗссипе, ку вӗсен иккӗмӗш туйӗ. Пӗрремӗшне вӗсем 2013 ҫулта паллӑ тунӑ. Ун чухне Сани вилнӗ несӗлӗсен сассисене илтнӗ. Шӑпах вӗсем ачана Хеленпа пӗрлешме ӳкӗтленӗ-мӗн. Кӑҫал вара туя вырӑнти йӑла-йӗркене тӗпе хурса уявланӑ.
1933 ҫулта Time Magazine тата New York Times хаҫатсенче некрологсенче 256 ҫулти Ли Чинг-Юн пурнӑҫран уйрӑлни пирки пӗлтернӗ. Ҫав вӑхӑталла вӑл 23 арӑм пытарнӑ, 180 ачана воспитани панӑ. Ҫак ҫын чӑнах та ҫав тери нумай пурӑннӑ-ши? Кӑна Environmental Graffiti уҫӑмлатма тӑрӑшнӑ.
Ли Чинг-Юн яланах лӑпкӑ пулнӑ, риспа тата хӗрлӗ эрехпе сӑйланнӑ. Ҫаксем – унӑн вӑрӑм ӗмӗр вӑрттӑнлӑхӗ-мӗн. Ли Чинг-Юн ачалӑхӗпе ҫамрӑклӑхӗ пирки сахал пӗлеҫҫӗ. Вӑл Китайри Сычуань провинцире ҫурални, унта пурнӑҫӗ тӑршшӗпех пурӑнни паллӑ.
Тӗнчери мӗн пур япалана пӗлсе ҫитерме ҫук. Хӑш-пӗр япала чӑннипех те тӗлӗнтерет.
- 1916 ҫултанпа АПШра ҫуртсене почтӑпа яма чарнӑ. Ку саккун пӗр арҫын 40 тонна йывӑрӑш ҫуртне Юта штат урлӑ ярсан тухнӑ. Арҫын фрахт ставкисене нумай тӳлесшӗн пулман.
Юлташсемпе ҫулҫӳреве кайма, ҫутҫанталӑк лапамӗнче канма шухӑшларӑр тӑк – аван! Анчах ҫула пуҫтарӑннӑ чухне вун-вун ыйту сиксе тухать. Мӗн илмелле? Мӗнле тумланмалла? Ҫула тухиччен ак ҫак сӗнӳсене шута илӗр.
Карттӑпа компас – чи кирлӗ япаласем. Кусем, паллах, хӑвӑр тахҫантанпах палланӑ вырӑнсене кайма шухӑшлатӑр тӑк – кирлех мар. Анчах инҫе кайма пуҫтарӑнсан вӗсене манса ан хӑварӑр.
Санкт-Петербург тесенех куҫ умне вырӑс усадьбисем, капӑр парксем, кармансем тухаҫҫӗ. Унта вӗсем чӑннипех те нумай ҫав. Анчах Питӗрте никамах та пӗлмен вырӑнсем те пур. Вӗсем те хӑйсен илемӗпе тӗлӗнтереҫҫӗ. Вӗсенчен пӗри — Гатчинск гейзерӗсем.
Гатчинск районӗнчи Корпиково ялӗнчен инҫех мар – вӑрмансем. Унта ҫӗр айӗнчен шыв тапса тӑрать. Шӑпах ҫаксене вырӑнти халӑх Гатчинск гейзерӗсем тет. Ҫак фонтансен ҫӳллӗшӗ 1,5 метртан ытлашши мар, анчах вӑрман ҫывӑхӗнче вӗсем питех те илемлӗ курӑнаҫҫӗ.