Sign in | Sign Up | Signing in will enable you to post comments and send messages to the users.
 +15.3 °C
Одна мысль зажигает тысячу свечей.(Ральф Эмерсон)
 

Ad

Аçтахар Плотников: Тӑван, хурӑнташ... хӑшӗ ҫывӑхрах?

Аçтахар Плотников18.10.2015 14:044369 views

Юхма Мишши хатӗрленӗ «Ылтӑн ҫӳпҫе» кӗнекери статьясемпе малалла паллаштаратпӑр. Аса илтеретпӗр, кӗнекен иккӗмӗш ячӗ — «Чӑваш сӑмахӗсен вӑрттӑнлӑхӗ». Ӑна 1993 ҫулта кӑларнӑ («Вучах» библиотекинче).

 

«Эпир унпа хурӑнташлӑ»... «Пирӗн ҫывӑх тӑван вӑл...» — тетчӗ анне час-часах пӗлӗшсем ҫинчен аса илсе калаҫнӑ чухне.

Мӗншӗн эпир пӗрне «хурӑнташ», теприне— «тӑван» тетпӗр-ха?

Тӑван ҫывӑхараххине, хурӑнташ — аяккараххине пӗлтерет, теҫҫӗ чылай чухне ҫамрӑкрах ҫынсем. Иккӗш те пӗрех, теҫҫӗ теприсем.

Ҫук, капла калани тӗрӗс мар. Пирӗн чӗлхе питӗ пуян, кашни сӑмахӑн, ҫапса лартнӑ савӑлӑнни пек, хайӗн вырӑнӗ пур. Ҫавна ӑнланманни, арпаштарни чӗлхене хисеплеменнине, унӑн асамлӑ пуянлӑхне чухлайманнине пӗлтерет. Тӑван — ар енчен ҫывӑх ҫын, пӗр юнлӑ, юнпа ҫывӑх тени, тутарла — туган, ган — юн. Хурӑнташ — хӗрарӑм енчен ҫывӑх тени, хырӑм сӑмах урлӑ пыракан ҫыхӑнӑва пӗлтерет, ку сӑмах пирки пӑлхарсен хальхи вӑхӑтри палла тӗпчевҫи Емил Боев «Бьлгарски език» журналра питӗ уҫӑмлӑ ҫырса кӑтартнӑччӗ. (Емил Боев «За предтурского тюркско влияние в бьлгарския език — еше няколко пребьлгарски думи» — «Бьлгарски език», 1965 ҫул, 1-мӗш кӗнеке, 3–17 страницӑсем).

Кӗскен каласан, атте енчисем — тӑвансем, анне енчисем — хурӑнташсем. Ӗлӗк пӗр чухне тӑвансене, тепӗр чухне хурӑнташсене пуҫтарса савӑнмалли уявсем те пулнӑ. Тӗслӗхрен, ӗрет ӗҫки (уявӗ). Ӗрет уявне тӑвансене ҫеҫ пуҫтарнӑ.

 

Сӑн ҫинче: Нӑрваш Шахальти Анна Матвеевна Григорьева (90) тӑванӗсем

 
Editorial note: The publication of articles does not mean that the editorial board shares the opinion of its authors.

Comments

Your Name:
Your Comment:
B T U T Headline1 Headline2 Headline3 # X2 X2 Image http://
WWW:
ĂăĔĕÇçŸÿ
Symbols used: 0 symb. Maximum symbols: 1200 symb.
CLICK HERE to choose from a number of free Chuvash keyboard layout software.
 

Supported HTML Tags:

<i>...</i> <b>...</b> <u>...</u> <s>...</s> <a>...</a> <img> <h1>...</h1> <h2>...</h2> <h3>...</h3> <pre>...</pre> <sub>...</sub> <sup>...</sup> <ul> <ol> <li>

Orphus

In Other Languages

Banners

Counters